دیاگ
دیاگ یا عیب یاب که نام آن از کلمه انگلیسی diagnosis گرفته شده نام دستگاهی است که امروزه بیشتر تعمیرکاران اتومبیل برای عیب یابی سیستم های برقی الکترونیکی خودرو از آن استفاده می کنند.
با پیشرفت سیستم سوخت رسانی و جرقه اتومبیل کاربراتور و دلکو که قطعاتی بر پایه اعمال مکانیکی بودند جای خود را به انژکتور و سنسورهای متعدد دادند که کارآیی و دقت به مراتب بیشتری دارند . انژکتور ، کوئل و سنسورهایی که امروزه در موتور اتومبیل استفاده میشود هیچ کدام عملکرد مستقلی ندارند و توسط واحد کنترل الکتریکی اتومبیل (ECU) که در بین عموم مردم به کامپیوتر اتومبیل شهرت دارد کنترل میشوند . گروهی از قطعات مانند انژکتور، کوئل ، استپر موتور و… از ECU فرمان میگیرند و گروهی از قطعات مانند سنسور دور موتور ، سنسور فشار هوای منی فولد و.. اطلاعات مربوط به شرایط مختلف موتور را به ECU میدهند . روشن شدن موتور اتومبیل و کارکرد صحیح آن به عملکرد درست این مجموعه از قطعات و کامپیوتر اتومبیل (ECU) وابسته است . به علت تعداد زیاد قطعات و عملکرد متعدد و متفاوت آنها تشخیص عیب در صورت بروز اشکال در سیستم کاری دشوار و گاهی غیر ممکن است به همین خاطر قسمت نسبتا بزرگی از (ECU) به عیب یابی و ثبت کد خطاهای قطعات سیستم و ارتباط با دستگاه عیب یاب یا همان دیاگ اختصاص داده شده است.
در قسمت عیب یابی ECU تمام قطعات و سنسور های موجود در سیستم دارای تعاریف الکترونیکی از قبیل مقاومت ، ولتاژ ، جریان و… میباشند . در صورتی که یکی از این پارامترها دچار تغییر غیر عادی شود این تغییر بعنوان کد خطا در ECU ثبت میشود . چانچه این تغییر برای مدتی کوتاه باشد و عملکرد قسمتهای دیگر سیستم را با اشکال مواجه نکند بصورت خطای موقت و در صورت تغییر دائم و اشکال در عملکرد سیستم بصورت خطای دائمی در ECU ثبت میشود .
معمولا برای اتصال دستگاه دیاگ به کامپیوتر اتومبیل یا ECU یک سوکت یا کانکتور درون محفظه موتور یا داخل اتاق اتومبیل وجود دارد . محل قرارگیری این کانکتور در اتومبیل های گوناگون متفاوت است . با اتصال دیاگ به ECU امکاناتی از قبیل خواندن و مشاهده کدهای خطا ، پاک کردن کدهای خطا ، مشاهده تست عملگرها ، مشاهده پارامترهای مختلف و… در اختیار کاربر یا تعمیرکار قرار میگیرد .
بعد از اتصال کانکتور دیاگ و شناسایی مدل ECU لیست امکانات دیاگ روی صفحه ظاهر میشود . معمولا اولین گزینه در لیست شناسایی سیستم است که جنبه امنیتی داشته و برای اطمینان از صحت اطلاعات درج شده روی ECU است که در مواردی برای تعویض ECU معرفی سوییچ نیز استفاده میشود .
فهرست امکانات دیاگ
یکی از گزینه های لیست خواندن خطاهای سیستم است که در آن خطاهای دائم یا موقت قطعات سیستم نمایش داده میشود . خطاهای موقت یا لحظه ای ممکن است در اثر نوسانات شارژ دینام ، وجود ناخالصی در سوخت ، تکان شدید کانکتور ها در دست انداز های جاده یا هر عامل دیگری بوجود آمده باشند و یا ممکن است شروع اشکال در یک قطعه و خطای دایمی باشند . خطاهای دایمی معمولا نشانه خرابی قطعات یا اشکال در کانکتور آنها میباشند . در کنار لیست خطاها گزینه پاک کردن خطا نیز وجود دارد ، برای اطمینان از وجود اشکال بهتر است یکبار خطاهای موجود بعد از یاداشت کد خطا پاک شود . در صورت تکرار خطا بعد از پاک کردن و روشن کردن موتور اتومبیل وجود اشکال در سیستم حتمی است و باید نسبت به تعویض قطعه مربوط و رفع اشکال اقدام نمود .
پارامترها در دیاگ
مهمترین قسمت در لیست امکانات دیاگ گزینه پارامترها است . تمام قطعات و سنسورهای سیستم جرقه و سوخت رسانی دارای پارامترهای مشخصی از قبیل موقعیت، ولتاژ، فشار، دما، فعال یا غیر فعال و… هستند . در شرایط مشخص کارکرد موتور هر کدام از پارامترها باید در محدوده مشخص خود باشند . در صورت اشکال در عملکرد موتور یا سایر ارکان اتومبیل (گیربکس ، ترمز abs ,..) دقیق ترین روش عیب یابی کنترل پارامترهای مربوطه است که به کمک دانش کاربر دیاگ اشکال اصلی را آشکار میکند . مثلا در هنگام سرد بودن اتومبیل دمای آب باید در محدوده قابل قبولی با توجه به دمای هوا باشد در غیر اینصورت ممکن است موتور اتومبیل روشن نشده یا به سختی روشن شود زیرا مقدار پاشش سوخت در زمان روشن شدن موتور اتومبیل ارتباط مستقیم با دمای آب دارد بطوریکه ممکن است این زمان در هنگام سرد بودن موتور اتومبیل در زمستان ده ها برابر بیشتر از شرایط کارکرد نرمال موتور باشد . بدین ترتیب از عدم تطابق دمای آب میتوان نتیجه گرفت که سنسور دمای آب یا کانکتور آن معیوب است . معمولا کارخانه سازنده لیستی از پارامترهای نرمال در شرایط مختلف در اختیار تعمیرکاران میگذارد که با توجه و مقایسه آن با پارامتر های دستگاه میتوان به اشکالات در سیستم مورد نظر پی برد .
تست عملگر ها
یکی دیگر از امکانات لیست دیاگ تست عملگرها است. قطعات زیادی در اتومبیل وجود دارند که بطور مستقیم یا غییر مستقیم از ECU فرمان میگیرند و تست آنها خارج از محل نصب بسیار سخت و یا غیر ممکن است . انژکتور ها، کوئل ها، استپر موتور، پمپ بنزین، شیر کنیستر، فن خنک کننده و بسیاری از قطعات اتومبیل از این دسته اند که میتوان در قسمت تست عملگرها کارکرد آنها را آزمایش کرد. لیست تمام این قطعات در قسمت تست عملگرها موجود است بنابراین با رفتن روی گزینه مورد نظر و فعال کردن شروع تست میتوان قطعه مورد نظر را تست کرد.
نویسنده: مسعود جعفری پور
masoodadam.mjp@gmail.com
ادامه مطلب بزودی…
6 دیدگاه
رضا رضا قلیان
با سلام آقا من خودرو پزو۴۰۵ دارم که با کمک راهنمایی از یه سایت برای اولین بار اقدام به تمیز کردن استوپر کردم که واقعاً کثیف بود حتی مثل راهنمایی که تو فیلم دیدم سویچ رو باز و بسته کرد تا اومد بیرون بعد بستم ولی متاسفانه پام و از رو گاز بر میدارم خاموش میشه قبل از استارت ۳بار هم در مجموع سه بار سویچ و باز و بسته کردم بعد روشن کردم اما اینطوری شد علت چیه ؟؟
مسعود جعفری پور
با درود
دوست عزیز من یه مقاله در مورد استپر موتور دارم که میتونید مطالعه کنید . اگر از قبل هم این مشکل رو داشته خراب بوده ، ممکن هم هست با دستکاری شما خراب شده باشه چون استپر قطعه بسیار حساسیه . تو بعضی مدلها حتما باید کامپیوتر ریست بشه تا مشکل حل بشه . حتی با تعویض استپر هم بدون ریست درست نمیشه . در نهایت باید استپر رو عوض کنید ، پیشنهاد من استپر کروز هست.
محرم
با سلام خودروی ۲۰۶تیپ۵توروزهای سرد وقتی استارت میزنیم وموتورسرده اولش تککارمیکنه تست موتورایرادکوئل نشون میده کوئل رو عوض کردم حل نشد یکی ازتعمیرکاران میگفت روغن موتور روکه۱۰_۴۰هستش۵_۴۰بریزحل میشه میخواستم نظرشماروهم بدونم .ممنون
مسعود جعفری پور
با درود
روغن ه-۴۰ اصلا برای ماشین شما مناسب نیست . من فکر میکنم مشکلتون با تعویض شمع و شستشوی انژکتور حل میشه . البته نیمسوز بودن واشر هم باعث تک کار کردن موتور هنگام صبح میشه
محمد
با درود
ایا نوع شمع در مصرف سوخت تاثیر داره؟من یه ماشین h30 کراس دارم بعضی از دوستان بهم گفتن شمع کارخونه متفرقه است و شمع ngk بسته قرمز پایه بلند بندازم به نظر شما این حرف درسته؟واینکه چه شمعی شما پیشنهاد میکنید؟
مسعود جعفری پور
با درود
ببینید همیشه شمع کارخونه متفرقه نیست. چون هزینه خدمات پس از فروش بالاست کارخونه سعی میکنه شمع خوبی بندازه که به مشکلات بعدی نخوره اما در اینجا هر چیزی ممکنه. شمع های ان جی کا ، دنزو ، بوش ، و اکیوم همه خوب هستن به شرطی که تک پلاتین و اصلی باشن . من با دوتای اول موافقم .